Perła północy na naszych ekranach – architektura w The Thaumaturge
Warszawa początku XX w. Miasto pełne kontrastów i tajemnic. To nie tylko centrum ówczesnej kultury, ale także epicentrum politycznych napięć i społecznych konfliktów z Carskimi zaborcami. W tym niezwykłym miejscu spotykają się również ludzie różnych narodowości, tworząc niepowtarzalny tygiel narodów. Ślady tej różnorodności widzimy w architekturze – oto architektura w The Thaumaturge!
Zapraszam do analizy architektury Warszawy z roku 1905 na podstawie gry „The Thaumaturge”, wyprodukowanej przez Fool’s Theory i wydanej w 2024 roku przez 11 bit studios. Całość została stworzona na silniku Unreal Engine 5 w widoku izometrycznym.
Materiał może zawierać niewielkie spojlery dotyczące lokacji!!!
Praca badawcza
W wyniku działań II wojny światowej Warszawa została zniszczona w ponad 80 procentach. Bezpowrotnie utracono zabytki, kulturę oraz przedwojenny folklor stolicy. Jednak dzięki zachowanym archiwom, zdjęciom, listom oraz relacjom możliwe było odtworzenie cyfrowej Warszawy z 1905 roku.
Jak zaznaczyli autorzy z Fool’s Theory miasto jest osadzone w surrealistyczno-historycznej wizji świata taumaturgów. Pozwoliło to na luźniejsze potraktowanie realizmu historycznego oraz siatki urbanistycznej miasta.
Jedną z ciekawostek potwierdzających ten fakt to, że przemieszczając się po mieście, natkniemy się na pierwszy tramwaj elektryczny – model A #43. Jednak zarówno on, jak i latarnie elektryczne pojawiły się w stolicy kilka lat po wydarzeniach z gry. Twórcy pozwolili sobie nagiąć nieco rzeczywistość, aby nie rezygnować z wydarzeń rewolucji 1905 roku.
Wycieczka po dzielnicach Warszawy
W naszej podróży po Warszawie odwiedzimy osiem charakterystycznych dzielnic oraz dwie dodatkowe lokacje związane z finałem gry (uwaga, spoilery). Każda z dzielnic wyróżnia się stylem wynikającym z bogactwa lub ubóstwa zamieszkujących ją mieszkańców. Główne zadania zachęcają nas do eksploracji każdej lokacji, rozmów z NPC-ami, zbierania wskazówek oraz rozwiązywania zagadek.
Śródmieście Południowe
Nasz protagonista rozpoczyna przygodę na reprezentacyjnym dworcu kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Obiekt wybudowany w latach 1844/5 i przypominał w kształcie dwa stykające się tendrami parowozy. Został on częściowo rozebrany w latach 30. XX wieku, robiąc miejsce pod nowy Dworzec Główny. Wirtualna wersja zachowała wszystkie swoje klasycystyczne detale wraz z charakterystycznymi bocznymi wieżami. Bryła została jednak znacznie zwężona, aby przemieszczanie się wzdłuż frontowej elewacji nie było zbyt monotonne.
Opuszczając dworzec, wchodzimy do bogatej, prężnie rozwijającej się dzielnicy Śródmieście Południowe. Główne osie stanowią tu Al. Jerozolimskie oraz ul. Marszałkowska. Chodniki są wyłożone płytami betonowymi, a jezdnie brukowane kostką kamienną. Najbardziej rzuca się w oczy budowa podziemnej kanalizacji, która w tamtych czasach była nie lada nowością.
Naprzeciw Dworca znajduje się luksusowy Hotel Imperialny. Budynek w zupełności fikcyjny, umieszczony gdzieś między Hotelem Polonia a Willą Marconiego. Nie zmienia to faktu, że obiekt w swym przepychu nawiązuje do architektury rosyjskiego klasycyzmu.
Bar Londyński to tak naprawdę Kamienica Lothego. Cechą charakterystyczną była fasada wzorowana na fasadzie Luwru.
Powązki
Następnie akcja przenosi nas na Powązki. Od razu zwrócił moją uwagę fakt, że brama do nekropolii znajduje się po północnej stronie ulicy Powązkowskiej. W rzeczywistości jednak jest ona po południowej stronie. Kamera w grze patrzy zawsze na północny wschód.
W związku z tym, wejścia do budynków oraz bram zostały zlokalizowane w taki sposób, aby widoczność i interakcje z nimi były zawsze wygodne dla graczy. Jest to zabieg celowy i często stosowany w grach izometrycznych.
Śródmieście Północ
Ze Starych Powązek przenosimy się z powrotem do Śródmieścia. Jego północna część jest skupiona w obrębie ulic Królewskiej, Próżnej oraz Erywańskiej (obecnie Kredytowa). Tu życie toczy się spokojniej. Chodniki wyłożono czerwoną cegłą w układzie jodełki, a poziom ulicy urozmaicono wertykalnie wyniesionymi tarasami z kawiarniami.
To właśnie tu znajduje się dom Wiktora Szulskiego. Budynki w tej lokalizacji prezentowały bardziej zwartą zabudowę. Fikcyjna kamienica powstała w połowie XIX wieku, tym samym odzwierciedlając w swoim wyglądzie trendy architektoniczne z tego okresu. Wykusze, bogato zdobione detale oraz własny ogród świadczą o zamożności właścicieli. Więcej możecie o niej przeczytać w poprzednim wpisie – Kamienica Szulskich.
Na uwagę zasługuje również Kościół Ewangelicko-Augsburski Świętej Trójcy. Ta klasycystyczna rotunda w XIX wieku stanowiła najwyższy punkt widokowy miasta, co sprawiło, że stała się ważną atrakcją dla przyjeżdżających do Warszawy turystów.
Spacerując po dzielnicy, natrafiłem również na Plac Zielony. Na środku skweru znajdował się pomnik oficerów-lojalistów poległych w Noc Listopadową. Obelisk upamiętniający generałów nie cieszył się sympatią społeczeństwa. Dewastowany i często pokrywany wulgarnymi napisami został usunięty w roku 1917.
Powiśle i Port Praski
Pozwoliłem sobie połączyć obie te dzielnice, ponieważ mają wiele wspólnych cech. Obie należą do uboższej społeczności i cechują się w główne zabłoconymi drogami gruntowymi. Zabudowa składa się głównie z prostych drewnianych lub ceglanych konstrukcji, takich jak chałupy i magazyny.
Nie dopatrzyłem się tu żadnych bardziej znanych historycznie budowli. Jedyne co zwróciło moją uwagę to fakt, że wyjazd z dzielnicy Powiśle jest możliwy tylko dorożką znajdującą się pod Wiaduktem Pancera. Wiadukt znajdował się w bezpośrednim sąsiedztwie z Zamkiem Królewskim oraz rynkiem Mariensztatu.
Mirów
Obszar Mirowa był w dużym stopniu zamieszkały przez ludność żydowską. Na jego wirtualnym odpowiedniku znalazły się dwa istotne obiekty: Gościnny Dwór oraz Synagoga Nożyków. Również w tym przypadku zlokalizowanie obiektów względem siebie zostało zmienione na potrzeby gry.
Gościnny Dwór, który przyjdzie nam odwiedzić, był obiektem handlowym. Miał kształt trójkąta równoramiennego o mocno zaokrąglonych narożnikach. Konstrukcja była murowana, otoczona żeliwnymi podcieniami, arkadami na słupach oraz dachem krytym cynkiem. Niestety, całość uległa zniszczeniu na początku II wojny światowej.
Ten olbrzymi bazar został znacznie zmniejszony w grze. Główne wejście z charakterystycznym szyldem znajdowało się od strony pałacu Lubomirskich. A cały kompleks został odwrócony o 180 stopni.
Wiktor ma również możliwość zwiedzenia wnętrz Synagogi Nożyków. Nazwa pochodzi od Małżonków Zalmana i Rywki Nożyków. Obiekt wzniesiono na planie litery T. Prezentuje przykład architektury neoromańskiej z elementami ornamentyki bizantyjskiej i mauretańskiej. Fasada nawiązuje bezpośrednio do synagogi w Kasse i posiada wkomponowane elementy symboliki żydowskiej.
Obecnie jest to jedyna czynna przedwojenna synagoga w mieście, która przetrwała II wojnę światową.
Praga oraz Bazar Różyckiego
Ponownie połączyłem dwie dzielnice, ponieważ charakteryzują się dość podobnym stylem wizualnym i w rzeczywistości znajdują się dosłownie obok siebie. Dzielnica Praga jest skupiona wzdłuż ul. Zygmuntowskiej (obecnie aleja Solidarności), która dochodzi do ul. Targowej, przy której znajduje się Różyc.
Obszar ten pierwotnie miał być dużo większy i miał zawierać takie obiekty jak: most Kierbedzia, Kościół Matki Bożej Loretańskiej czy Dworzec Petersburski. Niestety, z powodów produkcyjnych Praga została znacznie zmniejszona.
Cytadela
Jedną z ostatnich lokacji, które przyjdzie nam odwiedzić, jest Cytadela Aleksandrowska (obecnie Cytadela Warszawska). Projekt zrealizowany w latach 1832–1834 i stanowił centralny element zespołu fortów „Twierdza Warszawa”.
Obiekt na planie pięcioboku posiadał trzy bastiony, dwa półbastiony, baraki, więzienie oraz suchą fosę. Obecnie na terenie Cytadeli znajdują liczne obiekty muzealne, takie jak: Muzeum Historii Polski, Muzeum Wojska Polskiego, Muzeum Niepodległości oraz Muzeum Katyńskie.
Niestety, z terenu składającego się z 36 ha mamy możliwość zwiedzenia tylko skrawka więzienia oraz placu przed wejściem do niego.
Dolina Szwajcarska
Finałowa rozgrywka odbywa się na Dolince Szwajcarskiej. Warszawskim ogrodzie wypoczynkowo-rozrywkowy powstałym w 1786 roku. To właśnie tam stał Salon Wielkiej Alei. Po wybudowaniu w 1856 roku salon stał się największą salą koncertową Warszawy. Niestety, Salon Wielkiej Alei został zniszczony w czasie II wojny światowej.
Warszawa jak ze snu
Warszawa jest pełna cudownych miejsc, które tylko czekają na odkrycie przez Thaumaturga Wiktora Szulskiego, takich jak: Wielka Synagoga, Stare Miasto wraz z Zamkiem Królewskim, Plac Saski z Soborem św. Aleksandra Newskiego, Tor Wyścigów Konnych i wiele, wiele innych wspaniałych miejsc.
Decyzja Fool’s Theory zasługuje na docenienie za umiejscowienie gry w tak barwnych realiach, jakimi była przedwojenna Warszawa. Twórcy dokładnie przebadali materiał źródłowy i włożyli ogromną ilość pracy, aby nadać miastu ponownie życie.
Jeżeli podoba Ci się materiał Jerzego możesz mu podziękować stawiając kawkę 🙂
Serdeczne podziękowania za wsparcie przy tworzeniu artykułu kieruję do Karoliny Kuziar, Design Director z Fool’s Theory.